Jak wygląda wizyta u psychoterapeuty?
Pierwsze spotkania (zwykle 1 – 3) mają charakter wstępnych konsultacji. Jest to czas, który służy wzajemnemu poznaniu się oraz zorientowaniu się w charakterze trudności, z którymi mierzy się klient. Jest to również czas na poznanie metod pracy oraz zasad psychoterapii. Po kilku spotkaniach, jeśli jest obopólna zgoda na kontynuację współpracy, podpisywany jest kontrakt terapeutyczny.
Nie potrzebujesz się specjalnie przygotowywać na pierwszą wizytę. Zapytam o Twoje trudności, problemy, różne elementy historii osobistej. Zaskakujące mogą być pytania o najwcześniejsze sny z dzieciństwa. Mogą się pojawić również pytania o chronicznie występujące symptomy cielesne – bóle, choroby, nietypowe objawy w ciele fizycznym.
Czym jest kontrakt terapeutyczny?
Jest to umowa pomiędzy a klientem a psychoterapeutą, która zawiera najistotniejsze warunki współpracy terapeutycznej. Może być zawarta ustnie, jednak częstą praktyką jest podpisywanie fizycznego dokumentu. Stwarza to ramy bezpieczeństwa zarówno dla klienta, jak i dla psychoterapeuty. Zawiera on m.in. informacje dotyczące częstotliwości i warunków spotkań.
Na czym polega psychoterapia?
Słowo psychoterapia pochodzi od greckiego “psyche”, co oznacza “dusza”, oraz „therapeuéin”, co oznacza „opiekować się”. Psychoterapia jest więc w wolnym tłumaczeniu opieką nad duszą. Uściślając, chodzi o samopoznanie, samozrozumienie i dotarcie do podstawowych wzorców, które oddziałują na człowieka. Mechanizmy te często związane są z okresem dzieciństwa, w którym się one wykształcają, a następnie w sposób nieuświadomiony mają wpływ na różne sfery życia dorosłego człowieka. Podczas spotkań z psychoterapeutą przy pomocy rozmowy oraz innych technik terapeutycznych klient sięga do tego, co nieuświadomione. Poznając swój cień – podświadomą, mniej znaną część osobowości, zyskujemy możliwość jej rozwinięcia oraz przemiany. Dzięki temu możemy żyć pełniejszym życiem i realizować siebie.
Czym jest relacja terapeutyczna?
Relacja terapeutyczna jest szczególnym rodzajem więzi między klientem a terapeutą. Chodzi w niej przede wszystkim o szczerość, zaufanie i swobodne wyrażanie tego, co chce zostać wyrażone. Oczywiście nie każdy jest od razu gotowy, by zaufać drugiej, “obcej” osobie i się przy niej otworzyć. Niemniej jednak, im większa szczerość i otwartość, tym swobodniej może płynąć proces. Bardzo ważne jest, aby mówić w czasie sesji o trudnych uczuciach, również tych rodzących się w relacji terapeutycznej. Specyficzny charakter tej relacji powoduje, że klient może w niej doświadczać różnych uczuć, których źródła tkwią we wcześniejszych relacjach w jego życiu. Mogą też one być związane z rzeczywistym zachowaniem terapeuty. Klient może poczuć do terapeuty żal, złość, zazdrość lub inne uczucia, o których niełatwo jest mu powiedzieć. Może również poczuć się niezrozumiany czy odrzucony. Przemilczenie i nie wyrażanie tego typu uczuć może prowadzić do przedwczesnego i mało satysfakcjonującego zakończenia terapii. Niezwykle ważne jest, aby negatywne uczucia były wnoszone i omawiane. Psychoterapia z zasady koncentruje się wokół tego, co dla człowieka trudne, co wywołuje lęk czy cierpienie. Przyjemne rzeczy nie stanowią zazwyczaj kłopotu. Przetransformowanie swoich wzorców i mechanizmów postępowania, to często konfrontacja z “duchami przeszłości”. To bywa trudne, lecz w dłuższej perspektywie czasu satysfakcjonujące.
Tajemnica zawodowa
Tak jak każdego innego specjalistę pracującego z drugim człowiekiem, psychoterapeutę obowiązuje zasada tajemnicy zawodowej oraz kodeks etyczny i moralny. Nie musisz się więc obawiać, że terapeuta cię skrytykuje, osądzi, odrzuci, lub że twoje tajemnice zostaną wyniesione poza gabinet. Byłoby to wbrew wszelkim zasadom. Informacje nie są również udzielane rodzinie. Klient natomiast może mówić o swojej terapii co chce i komu chce. Jedynym wyjątkiem, w którym terapeuta ma obowiązek poinformować odpowiednie osoby i służby z zewnątrz jest sytuacja zagrożenia życia lub zdrowia klienta. Jest to tzw. interwencja kryzysowa.
Czego możesz oczekiwać po spotkaniu z psychoterapeutą?
Żaden terapeuta nie może obiecać ani zagwarantować poprawy twojej sytuacji życiowej ani rozwiązania problemów. Będzie jednak robił wszystko, co w jego mocy, bazując na swoim doświadczeniu, wiedzy i własnych cechach charakteru, by móc ci towarzyszyć w trudnych dla ciebie sprawach i wspólnie z tobą będzie starał się dotrzeć do realnych rozwiązań oraz głębszego samozrozumienia. Zazwyczaj skutkuje to zniwelowaniem uczucia cierpienia, zyskaniu dostępu do poczucia wewnętrznego spokoju i akceptacji sytuacji.
Czas trwania psychoterapii
Jest różny i zależy głównie od tego z czym klient się mierzy, jakie ma indywidualne możliwości motywacji i gotowość do pracy nad sobą. Głęboka, wewnętrzna przemiana jest jak rozwijanie kolejnych płatków kwiatu – wymaga czasu, regularnego podlewania, odżywiania. Przemiana wewnętrznych wzorców, połączenie się z tym, co w nas najprawdziwsze i obranie kierunku, w którym chcemy zmierzać, jest w większości przypadków procesem długoterminowym. Może trwać pół roku, rok i dłużej. Czasami jednak wystarczy kilka spotkań, by przypomnieć sobie lub nauczyć się jak rozpalać w sobie wewnętrzną iskrę, dzięki której będziemy czuli możliwość, chęć i gotowość do samodzielnej nawigacji bez udziału terapeuty.